
Pozwala na utworzenie kopii tablicowej obiektów geometrycznych w przestrzeni 3D.
Operacje > Podstawowa edycja


Szyk Geometrii (Pattern Geometry)
Komenda umożliwiająca tworzenie szyku (wielokrotne kopiowanie) dowolnej kombinacji brył, ścian, krzywych, punktów, tekstów, szkiców, płaszczyzn odniesienia oraz szyków szyków. Funkcja ta jest narzędziem do precyzyjnego powielania elementów geometrycznych w przestrzeni 3D bez konieczności przebudowy cech, co znacząco skraca czas obliczeń i zwiększa efektywność modelowania. Dostępnych jest siedem różnych metod szykowania, z których każda wymaga określonych danych wejściowych i umożliwia różne konfiguracje wzorców powtórzeń. Przed zakończeniem komendy wyświetlany jest pełny podgląd wynikowego szyku, co pozwala na bieżącą korektę opcji i parametrów. Komenda Szyk Geometrii różni się od Szyku Cechy tym, że kopiuje geometrię bezpośrednio do lokalizacji wzorca bez wykonywania operacji logicznych, podczas gdy Szyk Cechy ponownie wykonuje cechę w każdej lokalizacji szyku z uwzględnieniem odniesień do istniejącej geometrii. W trybie nowego złożenia komenda nie obsługuje szyku komponentów – w tym celu należy użyć komendy Szyk znajdującej się w pasku Złożenie.
Metody szykowania
Metoda Liniowa (Linear Method)
Tworzy liniowy szyk jednego lub więcej obiektów. Można określić szyk w jednym lub dwóch kierunkach liniowych z kontrolą ilości instancji, odstępów i symetrii. Umożliwia również tworzenie szyku przy użyciu geometrii odniesienia (punktów, linii, płaszczyzn) ustawionych prostopadle do orientacji szyku, co pozwala na automatyczne dopasowanie ilości i odstępów instancji wzorca.
Metoda Kołowa (Circular Method)
Generuje kołowy (okrężny) szyk obiektów wokół określonej osi rotacji. Pozwala na precyzyjne kontrolowanie liczby instancji, kąta rozstawu między nimi oraz promienia koła, na którym rozmieszczane są elementy. Średnica koła może być edytowana i automatycznie aktualizowana, co powoduje przeliczenie całego szyku.
Metoda Wielokątna (Polygon Method)
Tworzy szyk w kształcie wielokąta o określonej liczbie boków. Użytkownik może ustalić liczbę koncentrycznych wielokątów oraz sposób rozmieszczenia instancji – poprzez określenie liczby elementów na bok lub odstępu między instancjami.
Metoda Punkt do Punktu (Point to Point Method)
Generuje nieregularny szyk obiektów od punktu bazowego do wybranych punktów. Każda instancja w szyku może być umieszczona indywidualnie w wybranych punktach, co daje pełną kontrolę nad rozmieszczeniem elementów.
Metoda Na Szyku (At Pattern Method)
Tworzy szyk obiektów w lokalizacjach zdefiniowanych przez wcześniej utworzony szyk. Charakterystyki wzorca (kierunek, liczba, odstęp itp.) są dziedziczone z wybranego szyku. Ta metoda obsługuje również komponenty – na przykład, jeśli szyk otworów został utworzony metodą liniową, można użyć tej metody do umieszczenia elementów złącznych w tych otworach.
Metoda Na Krzywych (At Curves Method)
Tworzy szyk 3D w przestrzeni wykorzystując jedną lub więcej krzywych wejściowych. Pierwsza wybrana krzywa określa pierwszy kierunek szyku. Krzywe automatycznie ograniczają liczbę instancji w szyku, dopasowując je do długości granic.
Metoda Na Powierzchni (At Surface Method)
Generuje szyk 3D w przestrzeni na istniejącej powierzchni. Powierzchnia automatycznie ogranicza liczbę instancji wzorca, dopasowując je do granic U i V powierzchni.
Metoda Wypełnienia (Fill Pattern Method)
Tworzy szyk 3D w określonym regionie szkicu. Szyk wypełniający jest automatycznie generowany zgodnie z typem, odstępem, rotacją i innymi parametrami. Dostępne typy wypełnienia to: kwadratowy, rombowy, heksagonalny, koncentryczny, spiralny oraz wzdłuż krzywych szkicu.
Metoda Parametrów Zmiennych (By Variant Parameters Method)
Umożliwia sterowanie szykiem poprzez sparametryzowanie wymiarów szkicu, co pozwala na tworzenie instancji o zmiennych wymiarach w ramach jednego szyku.

Wymagane dane wejściowe komendy
Typ (Type)
W metodzie wypełnienia użytkownik może wybrać typ szyku wypełniającego: kwadratowy, rombowy, heksagonalny, koncentryczny, spiralny lub wzdłuż krzywych szkicu.
Baza (Base)
Wybór obiektów bazowych lub szkiców do szykowania.
Region szkicu (Sketch region)
W metodzie wypełnienia region szkicu (szkic lub blok szkicu) definiuje obszar do wypełnienia szykiem.
Średnica (Diameter)
Metoda kołowa dodaje okrężną linię środkową i średnicę. Początkowa średnica może być zmieniona za pomocą tej opcji. Gdy średnica jest zmieniana, cecha bazowa jest usuwana, a cały szyk (włączając instancję usuniętej bazy) jest umieszczany na nowej średnicy. Ikona blokady pozwala na przywrócenie oryginalnej pozycji cechy względem wektora kierunku.
Granica (Boundary)
Dla metody Na Krzywych określa krzywe graniczne, które definiują i ograniczają szyk. Pierwsza wybrana krzywa określa pierwszy kierunek.
Granica (Border)
Dla metody wypełnienia określa odległość brzegu wypełnienia od granicy.
Ściana (Face)
Dla metody Na Powierzchni wybór ściany, na której ma być umieszczony szyk.
Kierunek (Direction)
Określenie pierwszego kierunku liniowego lub osi rotacji dla szyku.
Drugi Kierunek (Second Direction)
Określenie drugiego kierunku liniowego lub osi rotacji. Dla metody liniowej dozwolony jest kierunek odwrócony równoległy do pierwszego kierunku. Opcja Szyk tylko bazy (Pattern seed only) umożliwia szyk tylko obiektu bazowego w drugim kierunku. Opcja Zmienny odstęp (Variable spacing) aktywuje tabelę, w której można modyfikować konkretne wartości odstępów dla szyku.
Tryb (Mode)
Wybór trybu szyku: Liczba i zakres (Number and range), Liczba i odstęp (Number and Spacing), Odstęp i zakres (Spacing and range).
Punkt bazowy (Base point)
Wybór punktu bazowego jako nowego punktu startowego do utworzenia szyku. Opcja Przemieść obiekt bazowy (Relocate base object) zapewnia, że punkt bazowy tablicy znajduje się w pożądanej lokalizacji tablicy, w zależności od określonego punktu bazowego.
Boki (Sides)
Dla metody wielokątnej określa liczbę boków wielokąta.
Odstęp (Spacing)
Dla metody wielokątnej dostępne są dwa sposoby ustawiania parametrów szyku: Liczba na bok (Number per side) – ustawia liczbę elementów na każdym boku wielokąta; Odstęp między instancjami (Pitch between instances) – ustawia odstęp każdej instancji na każdym boku. Opcja Odstęp przyrostowy (Increment spacing) pozwala na wprowadzenie przyrostowego odstępu w formacie: Podstawowy odstęp + Odstęp przyrostowy × idx_i.
Liczba (Number)
Wprowadzenie całkowitej liczby instancji w szyku lub wzdłuż każdego kierunku. Dla szyków kołowych określa całkowitą liczbę pierścieni w kierunku zewnętrznym, włączając pierścień początkowy.
Koncentryczny N (Concentric N)
Dla metody wielokątnej określa liczbę koncentrycznych wielokątów.
Drugi kierunek (Second direction)
Dla szyku liniowego obsługuje przełączanie trybu szyku: Odstęp i instancje (Spacing and instances) – tworzenie szyków przez ustawienie odstępu i instancji; Do odniesienia (Up to reference) – tworzenie szyków przez wybraną geometrię do ustawienia odstępu i liczby.
Geometria odniesienia (Reference geometry)
Dla szyku liniowego obsługuje wybór punktów, linii i płaszczyzn. Wybrana geometria odniesienia musi być prostopadła do orientacji szyku.
Tryb przesunięcia (Offset mode)
Dla szyku liniowego w trybie Do odniesienia oblicza odległość przesunięcia między odniesieniem a instancją szyku. Można wybrać Środek ciężkości (Centroid), Środek ramki ograniczającej (Bounding box center) lub Wybrane odniesienie (Selected reference).
Odległość przesunięcia (Offset distance)
Wprowadzenie wartości odległości przesunięcia od geometrii odniesienia. Odwrócenie kierunku szyku przez wprowadzenie wartości dodatniej lub ujemnej.
Wejście (Input)
Można wybrać Odstęp (Spacing) lub wprowadzić Liczbę (Number) do przesunięcia odległości szyku.
Odniesienie bazowe (Seed reference)
Ustawienie geometrii do obliczania odległości przesunięcia do cechy źródłowej.
Symetria (Symmetry)
Dla szyku liniowego umożliwia symetryczne szyk różnych elementów (szkiców, ścian, brył, cech itp.). Gdy cecha znajduje się pośrodku, szyk jest tworzony jednocześnie po obu stronach.
Rotacja (Rotation)
Dla metody wypełnienia wprowadzenie stopnia rotacji szyku wypełniającego.
Odstęp S (Spacing S)
Wprowadzenie odstępu między instancjami wzdłuż każdego kierunku. Dla koncentrycznego szyku pierścieniowego wprowadzenie odstępu między pierścieniami promieniującymi na zewnątrz. Opcja Odstęp przyrostowy (Increment spacing) pozwala na wprowadzenie przyrostowego odstępu w drugim kierunku w formacie: Podstawowy odstęp + Odstęp przyrostowy × idx_v.
Kąt (Angle)
Dla szyków kołowych wprowadzenie odstępu między instancjami mierzonego w stopniach.
Baza, Do punktów (Base, To points)
Wybór punktów odniesienia używanych do zlokalizowania każdej instancji w szyku.
Szyk (Pattern)
Wybór istniejącego szyku, który będzie definiował wzorzec.
Promień (Radius)
Dla metody wypełnienia wprowadzenie długości promienia, gdy typ szyku wypełniającego to "Koncentryczny".
Opcjonalne dane wejściowe komendy
Zakładka Instancje do Przełączenia (Instances to Toggle Tab)
Przełącz (Toggle) – przełączanie instancji w szyku między włączonymi a wyłączonymi. Tryb podglądu wyświetla pozycję instancji na żółto (włączona) lub czerwono (wyłączona) w zależności od tego, czy instancja została przełączona.
Zakładka Orientacja (Orientation Tab)
Wyrównanie (Alignment) – wyrównanie każdej instancji w szyku. Wyrównaj z bazą (Align with Base) – wyrównanie każdej instancji identycznie z obiektami bazowymi, które są w szyku. Wyrównaj z szykiem (Align with Pattern) – dla metody kołowej ta opcja wyrównuje każdą instancję z osią rotacji; dla metody Na Krzywych ta opcja wyrównuje każdą instancję, aby dopasować kierunek normalny przez krzywe w punkcie lokalizacji.
Przeplot (Stagger)
Przeplot szyku. Przeplot indeksuje parzyste wiersze w pierwszym kierunku o połowę odstępu w kierunku drugiego kierunku. Wybór ikon przełącza przeplot między włączonym a wyłączonym.
Na ścianie (On face)
Wybór ściany, na której ma być zlokalizowany szyk. Dla metody wypełnienia wybór ściany do wypełnienia szykiem.
Od punktu (From Point)
Dla metod Na Krzywych i Na Powierzchni wybór punktu, od którego rozpoczyna się szyk.
Granica (Boundary)
Dla metod Na Krzywych i Na Powierzchni kontrola pozycji instancji szyku na granicy.
Zakładka Wypełnienie (Fill Pattern Tab)
Granica (Boundary) – dla metod liniowej, kołowej i wielokątnej określenie granicy do wypełnienia szykiem. Opcje: Brak (None), Ściana (Face) – wybór ściany, której granice wewnętrzne i zewnętrzne utworzą obszar wypełnienia, Krzywa (Curve) – wybór krzywych do utworzenia jednego lub więcej zamkniętych obszarów wypełnienia. Margines (Margin) – ustawienie marginesu obszaru wypełnienia. Tryb wykluczenia (Exclude Mode) – zaznaczenie tej opcji tworzy instancje szyku tylko w obszarze wypełnienia, w przeciwnym razie nie utworzy instancji szyku w tym obszarze.
Zakładka Boolean (Boolean Tab)
Połącz (Combine) – określenie sposobu łączenia szyku brył z częścią macierzystą. Ta opcja jest ignorowana dla elementów innych niż bryły (np. szkic, płaszczyzna, wireframe lub punkt). Opcje: Brak (None), Dodaj (Add) – dodanie szyku brył do części macierzystej, Usuń (Remove) – usunięcie szyku brył z części macierzystej, Przecięcie (Intersect) – przecięcie szyku brył z częścią macierzystą.
Zakładka Ustawienia (Settings Tab)
Kopia asocjacyjna (Associative copy) – jeśli ta opcja jest zaznaczona, instancje szyku będą asocjacyjne z oryginalnymi elementami. Ponowne zdefiniowanie oryginalnych elementów spowoduje aktualizację instancji, aby zachować spójność z oryginałem. Jeśli opcja jest niezaznaczona, utworzy się jawne geometrie, których nie można przedefiniować, a instancje i oryginalne elementy będą niezależne od siebie.
Wyklucz bazę jako instancję (Exclude Base as instance) – jeśli ta opcja jest zaznaczona, instancja bazowa nie zostanie uwzględniona w instancjach szyku podczas szyk szyku.
Zakładka Szyk Pochodny (Derived Pattern Tab)
Wyprowadź (Derive) – pozwala ZW3D na wyprowadzenie wartości Liczby lub Odstępu dla wymaganych danych wejściowych. Opcje: Brak (None) – użycie wartości dostarczonych dla Odstępu i Liczby, Odstęp (Spacing) – wprowadzenie liczby, a ZW3D wyprowadziodstęp, Liczba (Number) – wprowadzenie odstępu, a ZW3D wyprowadzi liczbę.
Minimum % (Minimum %) – usuwa instancje, które nie mają minimalnego odstępu. Rozpocznij od około 50 i dostosuj.
Zakładka Szyk Zmienny (Variable Pattern Tab)
Te parametry są dostępne tylko dla komendy Szyk Geometrii. Opcje: Brak (None) – nie twórz szyku zmiennego. Lista parametrów (Parameter List) – tworzenie szyku zmiennego przez ustawienie przyrostu parametrów. Parametr (Parameter) – wybór parametrów do modyfikacji; po aktywowaniu tego pola użytkownicy mogą wybrać wymiary jako parametry z obszaru roboczego. Przyrost (Increment) – ustawienie przyrostu dla wybranego parametru. Tabela przyrostu parametrów (Parameter increment table) – tworzenie szyku zmiennego przez tabelę. Tabela parametrów instancji (Instance parameter table) – tworzenie wartości zdefiniowanych wymiarów szyku zmiennego instancji przez tabelę.
Zakładka Dziedziczenie Szyku (Inherit Pattern)
Dziedzicz wiązanie (Inherit constraint) – pozwala użytkownikom na konfigurację niedziedziczonych relacji wiązań. Haczyk jest wybierany do dziedziczenia, a domyślnie jest wybrany dla stanu haczyka (dotyczy tylko funkcji szyku w złożeniu).
Funkcje dodatkowe, opcje, ustawienia komendy
Komenda umożliwia tworzenie szyków szyków (pattern of patterns), co pozwala na generowanie bardzo złożonych wzorców geometrycznych poprzez wielokrotne zagnieżdżanie operacji szyk. Funkcja Pokaż tabelę (Show table) w opcji Zmienny odstęp pozwala na precyzyjne kontrolowanie odstępów dla poszczególnych instancji. Dla metody wypełnienia dostępne są różnorodne typy wzorców (kwadratowy, rombowy, heksagonalny, koncentryczny, spiralny, wzdłuż krzywych szkicu), które automatycznie dopasowują się do zdefiniowanego regionu. W metodzie kołowej możliwe jest zablokowanie lub odblokowanie pozycji względem wektora kierunku. Metoda Na Szyku umożliwia dziedziczenie wszystkich charakterystyk wcześniej utworzonego szyku, co znacznie przyspiesza proces projektowania powtarzających się struktur.
Tipsy i tricki użycia komendy w oprogramowaniu CAD
Podczas szyk i odbijania komponentów wynikowy komponent będzie "zablokowanym komponentem", co oznacza, że będzie zablokowany przed edycją geometryczną. Jeśli nie możesz użyć szyku komponentów w nowym trybie złożenia, użyj komendy Szyk znajdującej się w pasku Złożenia. Statyczne geometrie zostaną wygenerowane, jeśli opcja Kopia asocjacyjna zostanie wyłączona – wszystkie instancje szyku geometrii nie będą miały powiązania z oryginalną geometrią. Przed zakończeniem komendy zawsze sprawdzaj pełny podgląd wynikowego szyku, aby dostosować opcje zgodnie z wymaganiami. Dla dużych szyków rozważ wyłączenie opcji Kopia asocjacyjna, aby zmniejszyć obciążenie obliczeniowe i przyspieszyć regenerację modelu. Używaj metody Na Krzywych i Na Powierzchni do tworzenia zaawansowanych szyków 3D na złożonych powierzchniach organicznych. Metoda wypełnienia jest idealna do szybkiego generowania wzorców tekstur na płaskich lub zakrzywionych powierzchniach. W wersji ZW3D 2025 wprowadzono znaczące ulepszenia wydajności – operacje szyku są do 30-61% szybsze niż w poprzednich wersjach, szczególnie przy złożonych wzorcach.
Synonimy komendy dla popularnych programów CAD 3D
Szyk, Wzorzec, Powielanie, Kopia tablicowa, Multiplikacja geometrii, Wzór powtórzeń, Tablica, Kopia wzorcowa, Rozmieszczenie instancji, Szyk liniowy, Szyk kołowy, Szyk okrężny, Szyk wielokątny, Szyk na ścieżce, Szyk na powierzchni, Wypełnienie wzorcem
Tabela porównawcza programów CAD
| Nazwa programu | Nazwa komendy (polski) | Nazwa komendy (angielski) | Krótki opis działania funkcji |
| A |
Szyk, Tablica |
ARRAY, ARRAYRECT, ARRAYPOLAR, ARRAYPATH |
Tworzy kopie obiektów w układzie prostokątnym, kołowym lub wzdłuż ścieżki; wynik jest blokiem dynamicznym z możliwością edycji liczby elementów i odstępów |
| S |
Wzorzec Geometrii, Szyk Geometrii |
Geometry Pattern |
Tworzy wzorzec przez duplikację dokładnej geometrii cechy bez przeliczania jej wiązań; znacznie redukuje czas przebudowy modelu |
| I |
Wzorzec Prostokątny, Wzorzec Kołowy |
Rectangular Pattern, Circular Pattern |
Powtarza cechy w jednym lub dwóch kierunkach liniowych lub wokół osi; obsługuje wzorce cech, szkiców i komponentów |
| 3 |
Wzorzec Geometryczny |
Geometric Pattern |
Tworzy wzorzec tekstur geometrycznych na ścianach; obsługuje rozkład prostokątny, kołowy i niestandardowe kształty; nie pozwala na przecinanie bryły |
| U |
Kopiowanie Tablicowe |
Array Copy |
Tworzy wiele kopii obiektów poprzez narzędzie Move lub Rotate z modyfikatorem; obsługuje tablice liniowe, wewnętrzne i kołowe z równymi odstępami |
| B |
Modyfikator Tablicy |
Array Modifier |
Tworzy tablicę kopii obiektu bazowego z offsetem względnym, stałym lub obiektowym; obsługuje tablice 1D, 2D i 3D z scalaniem wierzchołków |
| O |
Wzorzec Cechy, Wzorzec Ściany |
Feature Pattern, Face Pattern |
Wzorzec cechy regeneruje każdą instancję z uwzględnieniem zmian topologii; wzorzec ściany kopiuje geometrię bez regeneracji dla maksymalnej wydajności |
| E |
Wzorzec |
Pattern, Pattern Along Curve, Pattern by Table |
Tworzy wzorce prostokątne, kołowe, wzdłuż krzywej lub według tabeli; używa specjalnego szkicu do definiowania parametrów wzorca |
| D |
Wzorzec Liniowy, Wzorzec Kołowy, Wzorzec Topologii |
Linear Pattern, Circular Pattern, Topology Pattern, Path Pattern |
Wzorce cech dla modeli z historią; wzorce topologii dla geometrii importowanej; wzorzec ścieżki dla zaawansowanych układów przestrzennych |
| G |
Szyk, Tablica |
ARRAY, ARRAYRECT, ARRAYPOLAR, ARRAYPATH |
Tworzy kopie obiektów w układzie prostokątnym, kołowym lub wzdłuż ścieżki; wynik jest blokiem dynamicznym z parametrami edytowalnymi przez uchwyt i panel wstążki |
| N |
Wzorzec Cechy, Wzorzec Ściany, Wzorzec Geometrii |
Pattern Feature, Pattern Face, Pattern Geometry |
Obsługuje wzorce proste (szybkie) i zmienne (złożone); w NX 1899+ domyślnie używa metody prostej dla lepszej wydajności; obsługuje gwinty symboliczne |
| C |
Wzorzec |
Pattern: Dimension, Axis, Direction, Fill, Curve, Table |
Wzorce wymiarowe, osiowe, kierunkowe, wypełniające, krzywoliniowe i tabelaryczne; obsługuje wzorce wzorców i wzorce odniesienia |
| C |
Wzorzec Prostokątny, Wzorzec Kołowy |
Rectangular Pattern, Circular Pattern, User Pattern |
Tworzy wzorce prostokątne, kołowe i użytkownika; integracja z PLM dla zarządzania rodzinami komponentów; generatywne tolerancje dla optymalizacji kosztów |
| F |
Szyk Liniowy, Szyk Biegunowy, Szyk Ścieżkowy |
Linear Pattern, Polar Pattern, Path Array (Draft) |
Szyk liniowy i biegunowy w środowisku Part Design; szyk ścieżkowy w środowisku Draft z użyciem ShapeBinder do przenoszenia do Part Design |
Synonimy:
Multiplikacja geometrii