Co to jest format SHP?

Format shapefile jest wektorowym plikiem geoprzestrzennym dla oprogramowania GIS (Geographic Information System - System informacji geograficznej).

Jest rozwijany i regulowany przez producenta - Esri, jako otwarty standard plików dla współpracy i wymiany danych pomiędzy Esri i innymi programami GIS. Shapefile po raz pierwszy pojawił się w dwóch wersjach ArcView GIS na początku lat ’90.

W tym momencie możliwe jest opisywanie i odczytywanie zestawu danych poprzez shapefile na wielu różnych programach do projektowania.

Również w ZWCAD po instalacji aplikacji ZWGis, którą pobierzesz poniżej.

 

Przeznaczenie plików Shapefile

Format shapefile jest plikiem wektorowym zawierającym geograficzną lokację powiązanych ze sobą atrybutów.

Shapefile jest w stanie opisać przestrzennie wartości wektorów, takich jak: punkty, linie, poligony - które w rzeczywistości reprezentują przykładowo: studnie, drogi, rzeki czy jeziora. Każdy z obiektów ma przypisane sobie wartości (atrybuty) jak np. nazwa, przeznaczenie, przynależność do strefy, zlewni itp.

Obrazowo: Format ten przechowuje geometrie w formie wektorów takich jak np. punkty, linie i poligony a wektory te razem z właściwościami danych są przypisane do SHAPE (pl. Szejp - Szejpów) tworząc odpowiednik danych geograficznych.

 

przykladowy plik shp otwarty w zwcad

 

Konstrukcja plików typu SHP

Popularnie zwany plik shapefile nie jest formatem samodzielnym: zawiera w sobie kilka innych formatów ze wspólnym prefiksem które są przechowywane w tej samej lokacji.

Trzy główne pliki składowe mają rozszerzenie:

  • .shp,
  • .shx,
  • .dbf.

Choć shapefile odnosi się do .shp, jednak sam w sobie jest niekompletny i docelowo potrzebuje pozostałych plików.

 

Obowiązkowe typy plików wymagane do poprawnego otworzenia pliku SHP:

  • .shp – plik z kształtami, zawiera geometrie,
  • .shx – format indeksowania kształtu, wskazuje pozycje geometrii w celu szybkiego przeszukiwania,
  • .dbf – plik z atrybutami - opisy nazwy w formacie bazy danych - dBase IV.

 

Pliki opcjonalne (dodatkowe):

  • .prj – informacja o układzie współrzędnych (projekcji),
  • .sbn i .sbx – przestrzenny katalog wartości,
  • .fbn i .fbx – przestrzenny katalog wartości tylko do odczytu,
  • .ain i .aih – katalog wartości aktywnych w tabeli,
  • .ixs – katalog geodanych do zapisu i odczytu,
  • .mxs – katalog geodanych do zapisu i odczytu w formacie ODB,
  • .atx – katalog wartości dla plików .dbf w formie columnname.atx (ArcGIS 8 i nowsze),
  • .shp.xml – metadane geoprzestrzenne w formacie XML jak np. ISO 19116 lub inne XML,
  • .cgp używany w celu kodowania strony (tylko .dbf) w celu identyfikacji zestawu znaków,
  • .qix – alternatywne drzewo czwórkowe katalogów przestrzennych używane przez MapServer i oprogramowanie GDAL/OGR.

 

Zastosowanie plików SHP

Pliki SHP są popularnym formatem wymiany danych geoprzestrzennych w wielu branżach: energetycznej, drogowej, geodezyjnej, telekomunikacyjnej, czy planistycznej.

Przy pracy na mapach, gdy projektowanym / inwentaryzowanym obiektom w danej geolokalizacji potrzebujemy nadać pewne atrybuty i wartości – format SHP okazuje się koniecznością. Do tej pory format SHP był głównie obsługiwany przez oprogramowanie typu GIS, coraz częściej dla wygody użytkowników (pracy w jednym programie) wymagana jest kompatybilność ze zwykłymi programami CAD.

 

Jak wczytać i zapisać plik SHP

Do otwarcia pliku SHP trzeba pobrać bezpłatną aplikację ZWGis (do jej działania wymagany jest ZWCAD 2023 Professional).

Pobierz teraz ZWGis - aplikację do otwierania i zapisywania plików SHP. 

 

Po zainstalowaniu ZWGis dostępne będą nowe polecenia:

  • Gis_Import - polecenie otworzy okno umożliwiające wczytanie pliku SHP,
  • Gis_Export - polecenie otworzy okno umożliwiające zapis pliku SHP,
  • ZWGIS - polecenie otworzy panel z danymi przypisanymi do obiektów w pliku SHP.

 

Na rysunku poniżej pokazaliśmy okno wczytywania plików SHP. 

okno wczytywnia plików shp

 

Polecenie automatycznie odczyta układ współrzędnych, który został użyty w pliku SHP.

Dodatkowo możemy opisać elementy na rysunku, wypełnić zamknięte elementy kreskowaniem oraz ustalić warstwę i kolor obiektów, które zostaną umieszczone w rysunku dwg.

 

Skąd pobrać przykładowe pliki SHP?

Pliki SHP z obszarem Polski, podzielonym na województwa są dostępne dostępne tutaj.

 

Poniżej na filmie przedstawiamy wczytane do ZWCAD dane z 4 województw: śląskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego, podkarpackiego.

Wykorzystaliśmy pliki SHP zawierające budynki oraz ulice (rozmiar pliku dwg to niecałe 500MB).

 
otwarty plik shp w zwcad

 

ZWCAD 2025 - ceniona alternatywa CAD
ZWCAD to znakomita alternatywa dla znanego programu CAD. Obsługuje zarówno pliki DWG jak i DXF również w najnowszym formacie. Dostępna jest licencja komercyjna bezterminowa z dobrowolnymi aktualizacjami. Już teraz możesz pobrać program i pracować. 30 dni testów z pełną funkcjonalnością, a później program CAD zamieni się w szybką przeglądarkę plików z możliwością tworzenia rysunków do 1000 obiektów.  

Kupuję program Kupuję aktualizacje 

 Pobierz ZWCAD 2025 PL  Pobierz ZWCAD 2025 EN